Fotoblog  Jan-Willem van Rijs

Kaasmarkt, kaasdragers en een stadswandeling door Alkmaar

Alkmaar staat al jaren bekend om zijn kaasmarkt met de wereldberoemde kaasdragers van het kaasdragersgilde. Vandaag waren wij daar voor een stadswandeling en troffen we daar ook de kaasmarkt, die elke vrijdag nabij de waag gedurende de zomer gehouden wordt. Tevens een enorme trekpleister voor toeristen en dagjesmensen die dan ook in grote getale aanwezig waren. Parkeren in de omgeving kan makkelijk, maar dan moet je er wel voor 10.00 uur zijn.Alkmaar stadswandeling3741Nu ben ik geboren en getogen in de omgeving van Leiden. Leiden heeft in mijn leven een grote rol gespeeld. Nu terug naar Alkmaar en dan kan ik alleen maar vaststellen dat deze steden enorm veel op elkaar lijken en ook in hun geschiedenis veel overeenkomsten hebben.Alkmaar stadswandeling3789Op 11 juni 1254 werden aan Alkmaar stadsrechten verleend die ze notabene uit Leiden moesten halen. Alkmaar was in die tijd een uitvalsbasis in de strijd tegen de West-Friezen. In 1573 werd Alkmaar belegerd door de Spanjaarden. Ziet u de overeenkomst. De Alkmaarders hielden hen echter met kokend teer en brandende takkenbossen op afstand. Later werden in de omgeving dijken doorgestoken en was het wel gedaan met de Spanjaarden, die een allergie hadden voor zoveel water. De bekende uitdrukking bij Alkmaar begint de victorie wordt elk jaar op 8 oktober gevierd.Een jaar later was Leiden aan de beurt en werd de belegering op 3 oktober 1574 gestaakt. De belegring kon natuurlijk worden voorkomen door hoge muren, wallen en singels zoals ook in Leiden.Alkmaar stadswandeling3793Niet alleen deze overeenkomst is er 1 met Leiden, maar ook de grachten, de steegjes en de hofjes zijn overeenkomsten. Deze steden lijken gewoon veel op elkaar. Een punt heeft Alkmaar wel voor op Leiden. Persoonlijk vind ik Alkmaar schoner dan Leiden. Misschien een beetje persoonlijk, maar daar kan in Leiden altijd aan gewerkt worden. Ik zou zeggen. Pak op die bezems.Alkmaar stadswandeling3790Onze stadswandeling begon op de kaasmarkt. Niet omdat de wandeling daar zou beginnen, maar omdat het VVV daar is en wij eerst onze stadswandeling moesten kopen. Stadswandelingen zijn er in vele onderwerpen en vaak vind ik ze wel op het internet. Diegene die ik van Alkmaar had, vond ik eigenlijk niets en vandaar het VVV. Nu waren wij nog nooit in Alkmaar geweest, wat achteraf best vreemd is, omdat de stad niet veel verder dan 60 kilometer van Leiden ligt. Van ons adres naar Alkmaar centrum 62 kilometer om precies te zijn.Alkmaar stadswandeling3743Nu heb ik ook altijd gedacht dat Hollanders kaaskoppen werden genoemd. Nu wordt dat nog wel gedaan, maar eigenlijk zijn Alkmaarders de kaaskoppen. Een kaaskop is van oudsher een houten komvormige kaasvorm. Als je tijdens een belegering met deze dingen op je hoofd gaat lopen om deze nog een beetje te beschermen bij gebrek aan helmen en dergelijke , dan vind ik ook wel dat je kaaskop genoemd mag worden. Overigens niet als belediging.Alkmaar stadswandeling3750De kaasmarkt in Alkmaar is er één van de vijf overgebleven kaasmarkten en zoals gezegd een trekpleister op elke vrijdagochtend van 10.00 uur tot 12.30 uur in het toeristenseizoen. De markt wordt behoorlijk opgeleukt met meisje die kaas in tasjes of boekjes verkopen. Tekst en uitleg Alkmaar stadswandeling3775over de markt wordt in verschillende talen gegeven. Er zijn vier vemen (ploegen te herkennen aan de kleur van het lint roden de hoed) van de kaasdragers, die zich bezig houden met het aan- en afvoeren van de platte, Zuid-Hollandse (Goudse) kaas. De kazen worden geproefd, gekeurd, gekocht en gewogen in en om de Waag. Meestal worden rond de acht kazen per berrie (draagbaar) aangevoerd, dit weegt samen rond 160 kilo, door twee kaasdragers. Het dragen van zoveel kaas is in de

loopbeweging van deze dragers wel te zien. De prijs van de kaas wordt bepaald bij handslag. In het verleden werd er hoofdzakelijk Noord-Hollandse (Edammer) kaas verhandeld.Alkmaar stadswandeling3762

Het waaggebouw wat nu deel uit maakt van de kaasmarkt was voorheen een opvang huis voor arme reizigers en zieken en had ook een kerkelijke bestemming. De toren van het gebouw torent in de binnenstad letterlijk boven alles uit en is vanaf verschillende plekken in het centrum te zieAlkmaar stadswandeling3769n. In het waaggebouw wordt thans kaas gewogen, maar is ook het VVV gevestigd met de toegang kaas-museum.Aan het Voordam is Biermuseum de Boom gevestigd. Deze hebben wij vandaag maar overgeslagen. Om 11.00 uur aan het bier was mij nog iets te vroeg.

Een wandeling door Alkmaar is leuk. Je leert wat van de omgeving en het brengt je op plekken waar je uit jezelf nooit langs zou lopen. Neem nu bijvoorbeeld de Remonstrantse schuilkerk gevestigd in de Fnidsen, wat op zich al weer een bijzondere naam voor een straat is. Aldaar lopende door zo’n smalle straat weet je niet eens dat er een kerk verstopt zit achter een houten poort met het smeedijzeren hek met de letters R en K. Dat was natuurlijk de opzet van deze kerk toen deze gebouwd werd. Deze kerk met een prachtig interieur en zijn bijzondere grenen vloer bestrooid met fijn duinzand is een bezoek best waard. Rond de vismarkt zijn leuke gezellige en drukbezochte terrassen. Alkmaar stadswandeling3797Het gidsje van de stadswandeling geeft veel wetenswaardigheden en voert je langs vele plaatsen door de binnenstad. het brengt je langs hofjes en langs de stadswallen die in die tijd met spoed zijn aangebracht. Van alle molens die er ooit op gestaan hebben staat er nog maar één die dan ook nog eens lijkt op onze eigen molen de Valk. Deze molen is bewoond en daarom niet te bezichtigen. Het meest bijzondere hofje wat ik tot nu toe gezien heb is wel het hofje van Splinter. Geheel niet te zien vanaf de weg en opgezet voor acht ongehuwde dames. De huisregels van toen worden kennelijk nog steeds gehandhaafd. Op tijd thuis, zondags naar de kerk en geen mannen over de vloer! Wel vreemd dat er een mannenfiets stond.Alkmaar stadswandeling3799 Het hofje is gedeeltelijk overdekt, met achterin een gezellige knusse tuin. Even verderop komen we langs de oudste herberg van Alkmaar “het gulden Vlies”. Hier waren ooit optredens van beroemde artiesten. de bekendste van Alkmaar was Rudi Carrell. Achter deze horecagelegenheid vonden wij een bronzen beeld op de plek waar oorspronkelijk de kleedkamers waren. Rudi zette hier zijn eerste stappen op het toneel. Alkmaar de stad waar wij nog nooit waren geweest is voor mij een leuke stad om te vertoeven. De opvallende gelijkenissen met Leiden vond ik wel opvallend. Er is veel geschiedenis blijven bestaan in de vorm van allerlei verschillende gebouwen. Het uit 21 bladzijden bestaande gidsje geeft veel informatie over de gebouwen en geschiedenis. Wij kwamen in de middag weer bij de kaasmarkt terecht. De rust was al aardig wedergekeerd en bracht ons nog even in het kaasmuseum. Daarna nog een rondje om de waag. De kaasdragers die inmiddels uren geleden waren gestopt met het dragen van kazen zaten luidruchtig te hijsen aan hun drankjes. Geen wonder dat men twee uur in de week de toeristen wil vermaken. Wat een gaaf gilde.

Deze foto’s en meer zijn te koop via OYPO